Kożuchowianina akceptujemy!

Jak utworzyć dopełniacz od nazwy kożuchowianin?

kozuchow

Formy dopełniacza od kożuchowianin (mieszkaniec Kożuchowa) to: w liczbie pojedynczej – kożuchowianina (nie: *kożuchowiana), w liczbie mnogiej – kożuchowian (nie: *kożuchowianów, nie: *kożuchowianinów).

A.Wojciechowska

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Ile kropek?

Jeśli zdanie kończy skrót zakończony kropką, to czy należy stawiać drugą kropkę?

 

Każde zdanie zapisane po polsku należy kończyć znakiem interpunkcyjnym. Jeśli jednak zdanie kończy skrót zakończony kropką, to tę kropkę należy traktować jednocześnie jako zakończenie całego zdania. W interpunkcji języka polskiego jest zasada, która mówi, że nie stawia się obok siebie dwóch takich samych znaków interpunkcyjnych. Np. w zdaniu: Platon żył w V wieku p.n.e. ostatnia kropka jest również znakiem kończącym zdanie.

Trochę inaczej sytuacja wygląda w wypadku, gdy skrót kończący zdanie znajduje się na końcu zdania, ale w wydzielonej części nawiasowej. Po takim nawiasie należy postawić znak interpunkcyjny kończący to zdanie. Oba znaki interpunkcyjne będą oddzielone od siebie nawiasem. Np.: Platon żył bardzo dawno temu (w V wieku p.n.e.).

P. Kładoczny

Mroźno czy mroźnie, pochmurno czy pochmurnie…

Ostatnio w Zielonej Górze temperatura znów spadła poniżej zera i zrobiło się mroźno. W radiu usłyszałam, że jest mroźnie. Jak więc powiedzieć prawidłowo: mroźno czy mroźnie?

mroźno

Odpowiedź, jaką daje Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, jest taka: obie formy są poprawne i równoprawne. Użytkownicy języka nie lubią takich odpowiedzi, ale w tym przypadku nie można wskazać na jedną formę jako lepszą. Wszystko dlatego, że przysłówki tworzy się od przymiotników zakończonych na -ny z pomocą przyrostka -e (częściej) lub -o (rzadziej), a czasem występują formy oboczne i wówczas używa się ich wymiennie, np. pochmurny – pochmurno ~ pochmurnie itd.

Juliusz Słowacki wyznawał w Hymnie: „Smutno mi, Boże…”, a Władysław Reymont w Chłopach relacjonował: „Tak ci ano czuł naród, tak ci medytował i w sobie rozważał, a patrzył smutnie po ziemiach zielonych…”. Obaj mistrzowie polszczyzny używali przysłówka od przymiotnika smutny poprawnie. Tak samo jest z przysłówkiem od przymiotnika mroźny.

M. Steciąg

Skrót osiedla: os. czy oś.?

Dlaczego w skrócie os. Zacisze nie ma litery ś tylko s i czy jest to poprawne?

 

Jak podaje Nowy słownik ortograficzny PWN z zasadami ortografii i interpunkcji pod red. E. Polańskiego, jeśli skrót kończy się na spółgłoskę miękką, której miękkość zaznaczona jest w nieskróconym wyrazie znakiem diakrytycznym, czyli np. ś, ć, ź, dź, to w skrócie ten znak zostaje zachowany, np. żeń. (= żeński). Natomiast jeżeli skrót kończy się na spółgłoskę miękką, której miękkość zaznaczona jest w wyrazie nieskróconym literą i, to w skrócie ta miękkość nie jest zaznaczana, np. godz. (=godzina), mies. (=miesiąc), os. (= osiedle ). Zapis os. Zacisze jest więc poprawny.

Trzeba zaznaczyć, że po skrócie, który jest początkową literą wyrazu lub początkowymi literami skracanego wyrazu, stawiamy kropkę, np. os.

U. Majdańska-Wachowicz