Ciuchać

Skąd pochodzi słowo „ciuchać”?
Czasownik ten, oznaczający «noszenie ubrania», powstał od rzeczownika ciuch pot. «część ubrania». Wyraz ciuch natomiast został zapożyczony z języka jidysz (ציך cich), w którym oznacza ‘powłokę (na kołdrę lub pierzynę)’. Jest rzeczownikiem utworzonym od czasownika ציען cien (czyt. [c-ijen]) ‘ciągnąć, wlec’ pochodzącego z kolei z języka niemieckiego (ziehen ‘ciągnać’). Dzisiaj w języku potocznym wyraz ciuchać obrazuje tendencję do ekonomizacji języka, stosuje się go zamiast dłuższego nosić ubrania czy nosić ciuchy.

Kaja Rostkowska – Biszczanik

Przestrzegać kogo? co? czy kogo? czego?

Jestem farmaceutką i w branżowym czasopiśmie („FarmaProfit Magazyn dla farmaceutów” nr 2 sierpień/październik 2017) przeczytałam: Dlatego też jeśli tylko przedsiębiorcy niebędący farmaceutami przestrzegać będą obowiązujące przepisy prawne, zachowają możliwość prowadzenia aptecznego biznesu. Czy autor nie powinien był napisać „przestrzegać będą obowiązujących przepisów prawnych”? Chyba raczej zapytamy „kogo/czego będą przestrzegać” (dopełniacz) niż „kogo/co będą przestrzegać” (biernik).

Tak, ma Pani oczywiście rację. Poprawnie: Przestrzegać – czego (przepisów, zasad, norm).

Magdalena Idzikowska

Zaszufladkowano do kategorii Odmiana

Reguły skracania wyrazów

Szanowni Państwo,
w szpitalu w Zielonej Górze nad salą operacyjną widnieje napis CENTRALNY BLOK OPERACYJNY im. DR ALBINA BANDURSKIEGO. Moje pytanie do Państwa jest takie, czy zapis skrótu jest prawidłowy? Dla potwierdzenia przesyłam zdjęcie.

celntralny blok operacyjny  (2)

Nie stawia się kropki po skrótach składających się z pierwszej i ostatniej litery wyrazu skróconego, jeśli ten skrót ma formę mianownika, np.:
dr (doktor) – Od września dr Jan Kowalski zmienia godziny przyjmowania pacjentów.
Również nie stawia się kropki po skrótach składających się z pierwszej i ostatniej litery oraz jednej z liter środkowych oznaczających spółgłoskę, np. mgr (magister), płk (pułkownik), mjr (major).
Stawia się kropkę, jeśli tego skróty mają inną formę niż mianownik, np.:
Ten artykuł został zamieszczony w siódmym nr. „Języka Polskiego”.
Nie byłam na zajęciach u dr. Jana Kowalskiego.
Zamiast stawiania kropki po skrótach w przypadkach zależnych możemy je zapisać w następującej formie:
Ten artykuł został zamieszczony w siódmym nrze „Języka Polskiego”.
Nie byłam na zajęciach u dra Jana Kowalskiego.
Ponieważ na tablicy informacyjnej umieszczonej nad wejściem do bloku operacyjnego skrót występuje w przypadku zależnym, zapis powinien być następujący:
CENTRALNY BLOK OPERACYJNY im. DR. ALBINA BANDURSKIEGO
lub
CENTRALNY BLOK OPERACYJNY im. DRA ALBINA BANDURSKIEGO.
Warto zaznaczyć, że po skrótach odnoszących się do kobiet, nie stawia się kropki, np.:
Zespół Szkolno-Przedszkolny im. dr Wandy Błeńskiej w Niepruszewie.
Wysłuchałam ciekawego wykładu dr Anny Kowalskiej.
Więcej informacji na temat reguł skracania wyrazów można znaleźć w „Wielkim słowniku ortograficznym” PWN pod red. Edwarda Polańskiego (Warszawa 2016, s. 90-91)

Monika Kaczor