Miesięczne archiwum: Listopad 2019

Forma orzeczenia przy podmiocie szeregowym

Opublikowany przez

Szanowna Poradnio!

Jaką formę powinno mieć orzeczenie w zdaniu: Jego zadaniem jest inwentaryzacja, gromadzenie, przechowywanie? Czy może mieć ono liczbę pojedynczą, skoro mamy różnorodzajowe składniki?

Przy podmiocie szeregowym, który jest traktowany jako mnogi, powinno stać orzeczenie w liczbie mnogiej. Jednak forma liczby pojedynczej dopuszczalna jest wówczas, kiedy orzeczenie znajduje się w zdaniu przed podmiotem oraz kiedy wszystkie rzeczowniki tworzące podmiot mają ten sam rodzaj gramatyczny, przy czym liczbę pojedynczą może przyjąć czasownik w czasie teraźniejszym, wówczas – jak w podanym zdaniu – nie zachodzi kolizja pomiędzy rodzajami rzeczowników (por. była inwentaryzacja – było gromadzenie, przechowywanie).

Magdalena Idzikowska 

Szyk przydawki w zdaniu

Opublikowany przez

Szanowni Państwo,

mam problem z przydawką niepełnosprawna w zdaniu: Wspieramy niepełnosprawną młodzież i dorosłych z niepełnosprawnością w realizowaniu się na polu artystycznym. Czy zdanie nie powinno brzmieć następująco: Wspieramy niepełnosprawną młodzież i niepełnosprawnych dorosłych z uzdolnieniami artystycznymi w realizowaniu się na polu sztuki? A może należałoby zmienić miejsce przydawki i umieścić ją za obydwoma rzeczownikami: młodzież i dorosłych niepełnosprawnych?
Będę wdzięczna za poradę.

Jeśli przymiotnik stoi przed rzeczownikiem, to wskazuje na określoną cechę (jest to przydawka jakościowa, inaczej charakteryzująca). Jeśli stoi po rzeczowniku (przydawka gatunkująca, inaczej też klasyfikująca), to tworzy wraz z nim pewną nazwę i służy klasyfikacji obiektu, wskazuje więc na jego przynależność do jakiegoś zbioru.

W podanym przykładzie występuje przydawka klasyfikująca, która stoi w postpozycji (por. młodzież niepełnosprawna, osoba niepełnosprawna, dziecko niepełnosprawne). W omawianym zdaniu można ją zastąpić przydawką przyimkową – młodzież/dorośli z niepełnosprawnością.

Nawiązując do pytania, wszystko zależy od tego, jaki sens ma wyrażać zdanie – czy chodzi o osoby niepełnosprawne, które miałyby się realizować artystycznie, czy też może mamy na myśli uzdolnione artystycznie osoby niepełnosprawne, jak to wynika ze zdania drugiego.

Magdalena Idzikowska