W rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja przypominamy nie tylko o doniosłości tego wydarzenia, lecz także o języku, którym opisywana jest historia i prawo.
Czy wiesz, że:
Konstytucja 3 Maja zawsze piszemy wielkimi literami – jako nazwa własna historycznego aktu prawnego?
A wyrażenia takie jak „ustawa zasadnicza” czy „prawo najwyższe” piszemy już małymi literami – bo są to określenia ogólne?
Warto też zwrócić uwagę na styl dokumentów prawnych – pełen powagi, rytmicznych powtórzeń, a często także uroczystej emfazy. To język, który budował wspólnotę i podkreślał wagę idei obywatelskich.
Z okazji dzisiejszego święta – niech żyje język odpowiedzialny, precyzyjny i godny zaufania. Taki, który łączy, a nie dzieli.

Poradnia Językowa UZ

2 maja – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
To doskonała okazja, by przypomnieć nie tylko o znaczeniu barw narodowych, ale także o ich poprawnym zapisie i użyciu w tekstach.

Czy wiesz, że „biało-czerwona” piszemy z łącznikiem, małą literą, ale „Barwy Narodowe” – wielkimi literami, gdy mówimy o symbolach państwowych?
A określenie „flaga Polski” to nie to samo co „Flaga Rzeczypospolitej Polskiej” – ta druga nazwa odnosi się do konkretnego symbolu państwowego, uregulowanego prawnie.

Zachęcamy dziś do uważności językowej i do refleksji nad tym, jak poprzez język wyrażamy szacunek do naszych symboli narodowych.
Świętujmy świadomie – również językowo!

Poradnia Językowa UZ

Z okazji Międzynarodowego Święta Pracy zapraszamy do językowej refleksji nad tym, jak mówimy o pracy – tej zawodowej, społecznej, intelektualnej i twórczej. Praca to nie tylko obowiązek, ale także ważna część tożsamości i życia społecznego. W języku odbijają się nasze przekonania, emocje i wartości związane z pracą.

Warto zadać sobie pytania: Czy język, którym opisujemy ludzi pracujących, jest pełen szacunku? Jakie słowa wybieramy, mówiąc o pracy fizycznej, a jakie – o intelektualnej?

Poradnia Językowa UZ

Proszę o rozstrzygnięcie zapisu nazw programów, np.: Pytanie na śniadanie czy Pytanie na Śniadanie, Salon polityczny Trójki czy Salon Polityczny Trójki?
Jaka reguła o tym decyduje?

Odpowiedź na to pytanie znajduje się w „Nowym słowniku ortograficznym” PWN, który zawiera zasady dotyczące pisowni nazw programów radiowych i telewizyjnych. Nazwy jednowyrazowe zapisujemy z wielkiej litery. W przypadku nazw składających się z kilku członów, istnieją dwie dopuszczalne formy zapisu: albo tylko pierwszy człon piszemy z wielkiej litery (np. Pytanie na śniadanie), albo każdy człon (z wyjątkiem przyimków i spójników) zaczynamy wielką literą, czyli np. Pytanie na Śniadanie, Salon Polityczny Trójki. Drugie rozwiązanie jest akceptowane, jeśli audycja ma charakter cykliczny. W przypadku programów jednorazowych, zasady nakazują użycie wielkiej litery tylko w pierwszym członie nazwy.
Różne stacje radiowe mogą stosować różne zasady. W ofercie Polskiego Radia można znaleźć różne warianty: pierwszy program zapisuje Piosenki na życzenie, Trójka – Trzecią Stronę Medalu, a Czwórka używa zarówno zapisu Oscarowy Poranek Czwórki, jak i Bez tabu. Mimo tej swobody, warto jednak dążyć do konsekwencji w stosowanej pisowni.

Kaja Rostkowska